بر اساس اصل تطابق ، هزينه هاي انجام شده جهت ايجاد درآمد ، بايد به حساب دوره اي که درآمد در آن تحصيل گرديده منظور گردد . به عبارت ديگر سود هر دوره متفاوت بين درآمد هاي تحصيل شده و هزينه هاي تحميل شده براي کسب درآمد همان دوره مي باشد . مطابق اين اصل ، بسياري از هزينه هاي انجام شده در دوره جاري ، بدليل داشتن منافع آتي به عنوان دارايي در دفاتر و صورتهاي مالي ثبت و گزارش مي شوند . مثلا اگر فروش دوره جاري 2 ميليون ريال و پيش پرداخت بابت خريد کالا در سال آينده معادل پانصد هزار ريال و بهاي تمام شده کالاي فروش رفته 1200000 ريال باشد، بايد هزينه هايي که منجر به درآمد شده اند ( بهاي تمام شده کالاي فروش رفته ) از درآمد دوره ( مبلغ فروش ) کسر گردند ، اما مبالغي که بابت خريد کالا در سالهاي آتي پرداخت شده است بايد از درآمد همان دوره ( سال آتي ) کسر گردد. زيرا اين هزينه هيچ ارتباطي با درآمد دوره جاري ندارد . بدين ترتيب مي توان هزينه ها را بهاي تمام شده داراييهاي مصرف شده جهت تحصيل در آمد تعريف نمود . به عبارت ديگر ، هزينه ، بهاي مرتبط با درآمد دوره مالي است و اين ارتباط غالبا به طور مستقيم و گاهي نيز به شکل غير مستقيم بين هزينه و دوره مالي وجود دارد .اگر چه هزينه ها به انحاء مختلف قابل شناسايي هستند ، اما توجه به مباني زير جهت تمايز ماهيت آنها ضروري است :
الف ) ارتباط علت و معلولي : تحصيل برخي درآمدها بدون تحمل يکسري هزينه ها ، امکان پذير نمي باشد . به عبارت ديگر ، تحصيل در آمد و تحميل هزينه ، به طور مستقيم ارتباط علت و معلولي دارند. نمونه اي از اين هزينه ها به عنوان هزينه دوره ، بهاي تمام شده کالاي فروش رفته ، هزينه کمسيون فروش و هزينه حمل و تحويل کالا مي باشد . بدين ترتيب ملاحظه مي شود که زماني فروش صورت مي گيرد ( درآمد تحصيل مي شود ) ، که بهايي بابت کالاي فروخته شده پرداخت گردد (هزينه اي تحميل شود ).
ب ) سر شکن کردن منطقي و سيستماتيک : چنانچه بين درآمد و هزينه رابط علت و معلولي وجود نداشته باشد ، دارايي متقابل آن هزينه را مي توان بين دوره هايي که بخشي از منافع بخاطر آن دارايي ايجاد مي شود به طور منطقي و سيستماتيک سرشکن نمود . به عبارت ديگر ، انقضاي بخشي از بهاي داراييها طي دوره اي که از اين داراييها استفاده مي شود ، به عنوان هزينه دوره شناسايي مي گردد . به عنوان نمونه تخصيص هزينه استهلاک داراييهاي ثابت ، هزينه بهره وامها ، هزينه اجاره و هزينه بيمه ، از جمله هزينه هايي است که به طور منطقي و سيستماتيک شناسايي و به دوره اي خاص ارتباط داده مي شوند .
ج) شناخت بلادرنگ (تسريع در شناخت ) : برخي از هزينه ها را نه مي توان مستقيما به درآمد دوره ارتباط داد و نه مي توان آنها را به طور سيستماتيک بين دوره هاي مختلف سزشکن نمود ، زيرا نه رابطه علت و معلولي با درآمد دوره دارند و نه انتفاع آتي براي آنها متصور است . در اين حالت مي توان در شناخت بلادرنگ آن به عنوان هزينه دوره تسريع نمود . براي مثال هزينه هاي ناشي از دعاوي حقوقي ، حقوق مديران ، اغلب هزينه هاي اداري و فروش ، از جمله هزينه هايي است که بدليل عدم رابطه علت و معلولي با درآمد دوره و عدم منافع آتي آن ، بلا درنگ به عنوان هزينه دوره ، شناسايي مي گردند .با توجه به مطالب فوق ، هزينه هاي تحميل شده ( تحقق يافته ) را مي توان بشرح زير خلاصه و طبقه بندي نمود :
[caption id="attachment_36" align="alignnone" width="840"]
مخارج انجام شده[/caption]
درباره این سایت